Bəzi ölkələr fövqəladə vəziyyət rejiminə keçir- Hiyə?

“302 milyard barellə dünyada ən çox neft ehtiyatına malik olan Venesuelada prezident Nikolas Maduro dünən ölkəsində fövqəladə iqtisadi vəziyyətin tətbiqi barədə fərman imzalayıb”.

Bunu News365.az –a söhbətində iqtisadçı ekspert Eldəniz Əmirov deyib. O bildirib ki, adətən çox nadir ölkələrdə ağır iqtisadi böhranlar zamanı fövqəladə iqtisadi vəziyyət elan edilir:

“Məsələn, 2001-ci ildə Zimbabvedə hiperinflyasiya zamanı, 2001-ci ildə Argentiada maliyyə sistemində çökməsi zamanı, 2010-cu ildə Yunanıstanda borc böhranı zamanı, 2016-cı ildə isə yenə də Venesuelada hiperinflyasiya və ərzaq çatışmazlığı zamanı fövqəladə iqtisadi vəziyyət tətbiq edilmişdir.

Lakin bu ölkələrdən yalnız Yunanıstanda tədbirlər nisbətən effektiv nəticələnmişdi. Çünki, qərarlar Avropa İttifaqı və BVF ilə koordinasiyalı şəkildə qərarlar verilmişdir. Struktur islahatlarla yanaşı maliyyə intizsmı təmin edilmişdi. Ən əsası isə bütün proseslərdə şəffaflıq təmin edilmiş və hüquqi çərçivə laxladılmamışdır.

Digər 3 ölkədə isə tədbirlər uğursuz olmuşdur. Belə ki,Venesuelada qeyri-şəffaf idarəetmə, kölgə iqtisadiyyatınln artması və dövlət müdaxiləsinin həddən artıq yüksəlməsi, Argentinada panik xarakterli qərarlar ( o gün toxunduğum təhlükəli hal - overreacton) , bank əmanətlərinin dondurulması və siyasi xaos, Zimbabvedə isə monetar intizamın tam olmaması və korrupsiyanın əksinə artması dövləti hədəflərinə nail olmağa imkanvermədi.

Odur ki, “mən fövqəladə iqtisadi vəziyyət elan etdim və prosesi düzəldəcəm” – deyə bir şey yoxdur. Bu qərar yalnız qısa müddətli, məqsədyönlü, şəffaf və institusional koordinasiyalı şəkildə həyata keçirildikdə effektiv ola bilər. Əks halda, belə qərarlar iqtisadiyyatda daha dərin qeyri-müəyyənliyə, bazar mexanizmlərinin pozulmasına və iqtisadi tənəzzülün dərinləşməsinə, bunlar isə öz növbəsində sosial narazılığın daha da artmasına səbəb olur”.

News365.az