"Gürcü arzusu" arzusuna çatdı- TƏHLİL

Həlledici parlament seçkilərindən bir il sonra Gürcüstan növbəti dəfə siyasi mübarizənin episentrində özünü tapdı. Oktyabrın 4-də keçirilən bələdiyyə seçkiləri istənilən yolla ölkə hakimiyyətini dəyişməyə çalışan qüvvələrin sınaq meydanına çevrildi.

2012-ci ildən, Vahid Milli Hərəkat parlament çoxluğunu itirəndən və “Gürcü Arzusu” partiyasının praqmatiklərinin hakimiyyətə gəlişindən sonra hər seçki ölkəyə nəzarət uğrunda qızğın döyüşə çevrilib. Etirazların və güzəştlərin məntiqi, deyəsən, son illərdə tanış olub: müxalifət küçələrdə təsir rıçaqlarına can atırsa, hökumət buna parlamentdəki addımlarla və beynəlxalq səhnədə diplomatik manevrlərlə cavab verir.

Oktyabrın 4-də keçirilən yerli seçkilərdən sonra “Gürcü arzusu” inamlı qələbə qazanıb. Mərkəzi Seçki Komissiyasının məlumatına görə, partiya bütün iri şəhər və bələdiyyələrdə 81%-dən çox səs toplayıb. Tbilisi meri Kaxa Kaladzenin uğuru xüsusilə simvolik olub: o, 71,621% səs toplayıb. Gürcüstan paytaxtında ikinci yeri Lelo – “Güclü Gürcüstan” və “Qaxariya – Gürcüstan naminə” partiyalarının namizədi İrakli Kupradze (12,27%), üçüncü yeri “Girçi” libertar partiyasının nümayəndəsi İaqo Xviçia (7,62%) tutub. Bu rəqəmlər hətta müxalifətin tarixən daha çox dəstəyə malik olduğu regionlarda belə, hakim partiyanın möhkəmliyini nümayiş etdirir.

Bu təsirin səbəbləri obyektiv və subyektiv amillərin birləşməsidir. Obyektiv tərəfdən bura müxalifətlə müqayisədə “Gürcü arzusu”nun daha yüksək populyarlığı, həmçinin Kobaxidzenin müttəfiqlərinin sabit reputasiyaya malik olduğu regionların “əhatə etmə” effekti daxildir. Subyektiv olaraq, qələbə əsas müxalifət partiyalarının boykot edilməsi və seçkilərdə rəqabəti zəiflədən vahid koalisiya cəbhəsinin olmaması sayəsində əldə edilib.

Bununla belə, səsvermə ərəfəsində müxalifət liderləri “dinc etirazlar” mövzusunu irəli sürməyə davam ediblər. Seçki günü onlardan biri, opera müğənnisi Paata Burçuladze, iştirakçılar “prezident sarayının açarlarını ələ keçirməyə” cəhd göstərdiyi üçün tez bir zamanda iğtişaşlara çevrilən böyük mitinq təşkil etdi. Təhlükəsizlik qüvvələri müxalifətin hərəkətlərinə çevik reaksiya verib, iğtişaşçıları saxlayıb və prezident sarayı toxunulmaz qalıb. “Maydan”ın təşkilatçıları zərərsizləşdirilib, Daxili İşlər Nazirliyi prezident sarayına basqın etməkdə şübhəli bilinən şəxslərin müəyyən edilərək saxlanılmasını davam etdirir.

Xarici kontekstləri müzakirə edərkən Qərbin Gürcüstan siyasətinə təsirini nəzərdən qaçırmaq olmaz. 2024-cü il parlament seçkilərindən əvvəl və seçkilər zamanı Vaşinqton və Brüssel hökumətə xarici agentlər və ailə dəyərlərinin qorunması ilə bağlı mübahisəli qanunları ləğv etmək üçün təzyiq göstərdilər. ABŞ sanksiyalar tətbiq etdi, Aİ isə üzvlük danışıqlarına başlaya bilməyərək, ölkənin Avropaya inteqrasiya prosesini dayandırdı.

Buna görə də Gürcüstanın baş naziri İrakli Kobaxidze qeyd edib ki, “Maydan təşkil etmək üçün beşinci cəhd” şübhəsiz ki, Qərb dövlətləri tərəfindən himayə olunub. O, iğtişaşların təşkilində xarici kəşfiyyat xidmətlərini və Aİ-nin Tbilisidəki səfirini ittiham edib.

Aİ də müxalifət kimi təslim olmur və arzuya təzyiq etməkdə davam edir. Avropa İttifaqının Xarici Əlaqələr üzrə Ali Nümayəndəsi Kaja Kallas və Aİ-nin Genişlənmə üzrə komissarı Marta Kos seçkilərin nəticələrini necə şərh ediblər:

"Bu şənbə Gürcüstanda müxalifətə qarşı geniş repressiya fonunda keçirilən yerli seçkilərlə əlamətdar oldu. Müstəqil mediaya aylarla davam edən reydlər, vətəndaş cəmiyyətini hədəf alan qanunların qəbulu, opponentlərin və fəalların həbsi, seçki məcəlləsinə hakim partiyanın xeyrinə düzəlişlər bu kimi seçkiləri kəskin şəkildə azaldıb".

Onların fikrincə, “Gürcüstan hakimiyyətinin təcili olaraq beynəlxalq müşahidəçiləri, xüsusən ATƏT/DTİHB-ni dəvət etməkdən imtina etməsi seçki prosesinin şəffaflığına xələl gətirdi və etibarlı beynəlxalq monitorinqin qarşısını aldı”.

Bütün deyilənlərə rəğmən “Gürcü Arzusu” hələ də prezidentlik, parlament və bələdiyyələr daxil olmaqla, əsas hakimiyyət mövqelərini saxlayır.

News365.az