Bu içkilər insanı Parkinson xəstəliyindən qoruyur

Yeni elmi dəlillər göstərir ki, müntəzəm qəhvə və ya çay istehlakı dünyada ən çox yayılmış nevroloji xəstəliklərdən biri olan Parkinson xəstəliyinin inkişaf riskini əhəmiyyətli dərəcədə azalda bilər.

Bu barədə News365.az “Daily Express US” istinadən məlumat verib.

Tədqiqatçılar bu içkilərdə olan kofeinin beyin hüceyrələrinin zədələnməsinə və iltihabi reaksiyalara səbəb olan oksidləşdirici stressi azalda biləcəyini aşkar ediblər. Alimlərin fikrincə, bu, qəhvə və çayın sinir sisteminə qoruyucu təsirini izah edə bilər.

Parkinson xəstəliyi titrəmələr, əzələ sərtliyi və motor koordinasiyası ilə bağlı problemlərlə xarakterizə olunur və motor nəzarətindən məsul olan beynin bölgəsindəki neyronların tədricən məhv olması nəticəsində yaranır.

Sinqapurdakı Duke-NUS Tibb Məktəbinin tibb professoru Anq-Kin Tan izah edib ki, dünyanın müxtəlif yerlərində - ABŞ-dan Asiyaya qədər - aparılan tədqiqatlar qəhvə istehlakı ilə Parkinson xəstəliyi riskinin azalması arasında ardıcıl əlaqəni nümayiş etdirir.

Alim qeyd edib ki, "On il ərzində gündəlik 2-3 stəkan qəhvə və ya çay içsəniz, xəstəliyin inkişaf riski təxminən 25-30% azala bilər".

2010-cu ildə 26 elmi tədqiqatın geniş meta-analizi təsdiqləyib ki, yüksək kofein istehlakı Parkinson xəstəliyinin inkişaf riskini azaldır. Oxşar təsir təkcə qəhvə ilə deyil, həm də çay və kola və ya şokolad kimi kofeinli içkilərlə də müşahidə olunur.

Lakin alimlər bu təsirin kofeinsiz qəhvə ilə müşahidə olunmadığını aşkar ediblər. 2023-cü ildə professor Tanın komandası nümayiş etdirib ki, hətta Parkinson xəstəliyinə genetik meylli insanlar da müntəzəm olaraq qəhvə və ya çay içməklə risklərini azalda bilərlər.

Parkinson xəstəliyinin inkişaf riskini başqa necə azalda bilərsiniz?

Mütəxəssislər pestisidlərə məruz qalmamağı məsləhət görürlər. Kaliforniya Universitetinin bir araşdırması göstərib ki, ziram, maneb və paraquat kimi maddələrə məruz qalma kənd təsərrüfatı işçilərində Parkinson xəstəliyi riskini əhəmiyyətli dərəcədə artıra bilər.

UCLA Hərəkət Pozuntuları Proqramının direktoru Jeff Bronstein vurğuladı:

"Xüsusilə çiyələk kimi tez-tez pestisid qalıqları olan meyvə və tərəvəzləri istehlak edərkən kimyəvi maddələrlə təmas minimuma endirilməlidir. Üzvi və ya ənənəvi məhsullar alsanız da, yeməkdən əvvəl onları yumaq vacibdir."

Digər bir tövsiyə su filtrləri quraşdırmaqdır. 2002-ci ildə aparılan bir araşdırmaya görə, ABŞ-da yeraltı su nümunələrinin 44%-də sənaye həllediciləri, 38%-də isə pestisid qalıqları var idi. Buna görə də, içməli suyun təmizlənməsi vacib bir profilaktik tədbirdir.

Nəhayət, alimlər qeyd edirlər ki, səhərlər bir fincan qəhvə və ya çay içmək və suyun və qidanın keyfiyyətinə diqqət yetirmək kimi sadə gündəlik vərdişlər beyin sağlamlığının qorunmasında və ciddi nevroloji xəstəliklərin inkişafının qarşısının alınmasında mühüm rol oynaya bilər.

News365.az