“Bu gün dünya elə bir vəziyyətə gəlib
ki, ölkələr çox sərt şəkildə düşərgələrə bölünür. Dünya daimi böhran vəziyyətindədir.
Həmişə olduğu kimi, bəzi qüvvələri digərlərinin hesabına həll etməyə
çalışırlar. Qərb ölkələri dünyanın qalan hissəsini talamaqda davam etmək və
bununla da öz iqtisadiyyatlarını dəstəkləmək niyyətindədirlər. Onlar istəyirlər
ki, dünyanın əksəriyyəti onlardan asılı olsun. Onların vəzifəsi qlobal Cənub
ölkələrində və Şərq ölkələrində sənaye suverenliyinin inkişafının qarşısını
almaqdır. Rusiya, Çin, Hindistanın
inkişafını dayandırmağa, ölkələrin təbii sərvətlərindən qazanc əldə etməyə
çalışırlar”.
News365.az xəbər verir ki, bunu Müasir
Dövlət İnkişafı İnstitutunun direktoru Dmitri Solonnikov deyib. O əlavə edib ki, indi Qərb ölkələrində
iqtisadi hesabatlara baxsanız, hər şeyin çox sağlam olmadığını görə bilərsiniz:
“İnflyasiya isə çox yüksəkdir və sənaye
istehsalında azalma, büdcə kəsiri var. Böyük Britaniya, Fransa, İtaliya və Polşada
tamamilə geniş yayılmışdır. ABŞ-da daha necə yaşamaq sualı ilə daimi böhran
var. Yaponiya yaxşı iş görməkdən uzaqdır. İndi müxtəlif qütblər arasındakı
dünyada sual burada və indi necə yaşamaqdır. Qərbin gözü ilə bu sağ qalmaq hələ
də dünyanın qalan hissəsi hesabınadır.
Qlobal böhran fonunda sağ qalmaq istəyən
ölkələr öz suverenlikləri üçün mübarizə aparmalıdırlar. Əslində, Qərbin
başqalarından qazanc əldə etməyə çalışdığı bütün bu vəziyyəti Bakıda COP29 göstərdi.
Bu, həm də digər tərəfi - inkişaf etməkdə olan ölkələrin fəal mübarizəsini göstərdi.
Azərbaycanı bu gün obyektiv olaraq bu hərəkatın liderlərindən biri, dünyada ədalət
hərəkatının liderləri, qlobal Cənub ölkələrinin liderləri və dünyada müsbət
istiqamətdə dəyişikliklərin mübarizlərindən biri adlandırmaq olar.
Aydındır ki, qlobal Şimalla qlobal Cənubun
yaxınlaşması utopiyadır. Qərbin irəli sürdüyü ekoloji gündəm tərəfləri
bir-birinə yaxınlaşdırmaq məqsədi daşımır. İnkişaf etmiş ölkələr ən çox karbon
emissiyasına malikdirlər. Amma təbii ki, bunun əvəzini ödəmək istəmirlər, məsuliyyət
götürmək istəmirlər. O zaman inkişaf etmiş və inkişaf etməkdə olan ölkələr
arasında hansı razılaşma ola bilər?!
Azərbaycan ən azı qlobal Cənub və
qlobal Şimal arasında körpülər qurmaq istəyi ilə bağlı mövqeyini açıqlayıb. Son
illərdə Qərbdə ekologiya ilə bağlı söhbətlər müsbət məna kəsb edir, davamlı
inkişafdan danışırdılar, çoxlu pul var idi - varlılar kasıblara kömək edirdi.
Amma indi bu, belə deyil. İnkişaf etmiş və inkişaf etməkdə olan ölkələr
arasında müqavilələr mürəkkəb görünür. Nə yaxşı ki, Bakıda keçirilən iqlim
konfransında onlar nəyisə razılaşdıra bildilər. Konfransın heç bir nəticə verməməsi
ehtimalı yüksək idi. Konfransın əlavə günü isə bizə yekun sənədləri imzalamaq
imkanı verdi. Bu, şübhəsiz ki, Azərbaycanın qələbəsidir. Bu, istənilən şəraitdə,
arzu olunarsa, razılaşmaların əldə oluna biləcəyinin ciddi göstəricisidir. Azərbaycanın
sədrliyi dövründə iqlimlə bağlı illik maliyyənin məbləği ildə 100 milyard
dollardan 300 dollara qədər artırılıb.
Azərbaycan faktiki olaraq inkişaf etməkdə
olan ölkələrin mövqeyi üçün mübarizə aparıb. Və edilənlər onun nəticəsidir.
İnkişaf etmiş və inkişaf etməkdə olan ölkələr arasında bütün vəziyyət dostluq və
qucaqlaşmadan ibarət deyil. Konfransda inkişaf etmiş Qərb ölkələrinin nümayəndələri
açıq-aydın dişlərini qıcayırdılar, yumruqlarını ciblərində sıxırdılar və
görünürdü. Və sonda vəziyyətdən son dərəcə narazı idilər. İqlim maliyyəsinin həcmi
ilə bağlı razılaşdırılan şey inkişaf etmiş və inkişaf etməkdə olan ölkələr
arasında qarşılıqlı sevgi ilə bağlı deyil.
Biz gördük ki, iqlim konfransı
Əliyevin Qərbə qarşı çox sərt bəyanatları ilə yadda qalıb. Və bu qiymətləndirmələr
tamamilə obyektiv idi. Və bu, qlobal Şimal ilə qlobal Cənub arasında divarın
olduğunun daha bir sübutudur”.
News365.az