Çarli Kirkin qətli - Qlobalistlər yenidən Trampa hücum edirlər
Sentyabrın 10-da mühafizəkar
siyasətçi və bloger Çarli Kirk Utah Valley Universitetində çıxışı zamanı
güllələnib. O snayper tərəfindən ağır yaralanıb və daha sonra xəstəxanada
dünyasını dəyişib. Kirk Utah Valley Universitetinin kampusunda keçirilən
tədbirdə çıxış edirdi. Hüquq-mühafizə orqanlarının məlumatına görə, silah
hadisənin yaxınlığındakı binanın damından istifadə olunub. Bütün kampus polis
tərəfindən mühasirəyə alınıb, lakin girişdə heç bir nəzarət-buraxılış məntəqəsi
yox idi, çanta və əşyalara baxış keçirilməyib.
Ertəsi gün FTB direktoru Keş Patel
qətldə şübhəli bilinən şəxsin saxlanıldığını açıqlayıb. O, sosial şəbəkədə
yazıb:
"Bu gün Çarli Kirkin həyatına
son qoyan dəhşətli atışmada şübhəli bilinən şəxs hazırda həbsdədir".
Amerika mediası və sosial şəbəkələri
hazırda baş verənlərlə bağlı bir neçə fərziyyəni müzakirə edir:
Demokratlar Partiyasının
tərəfdarlarının iştirakından tutmuş, cəmiyyətin mühafizəkar və liberal
hissələri arasında siyasi münaqişədə potensial ifratların roluna qədər. Belə
ki, bəzi mənbələr cinayətdə Yuta ştatının Demokratik strukturları ilə əlaqəli
olan şəxsin iştirakının mümkünlüyünü göstərir, lakin bu versiyalar rəsmi
təsdiqini almayıb. Ştat qubernatoru günahkarın cəzalandırılacağını
vurğulayaraq, Yuta ştatında ölüm hökmünün olduğunu xatırladıb.
ABŞ prezidenti Donald Tramp Kirkin
ölümünü elan edərək onu “möhtəşəm insan” və hərəkatın dostu adlandırıb. Trampın
və administrasiyanın digər nümayəndələrinin sözlərinə görə, Kirk tərəfdarlar
dairəsində dəstək alıb və gənclər arasında mühafizəkar gündəmin əhəmiyyətli
koordinatoru olub.
"Böyük və əfsanəvi Çarli Kirk
öldü. Amerika Birləşmiş Ştatlarının gənclərini Çarli kimi heç kim başa düşmədi
və empatiya qurmadı. O, hamı tərəfindən sevildi və hörmət edildi, xüsusən də
mən və indi o, artıq aramızda deyil. Mən və Melaniya gözəl həyat yoldaşı Erika
və ailəsinə başsağlığı veririk. Çarli, səni sevirik"- deyib Donald Tramp.
ABŞ-ın vitse-prezidenti J.D.Vens və
hərbi nazir Pit Heqset mərhumun ailəsinə başsağlığı verib. Mediada və sosial
şəbəkələrdə təcili nəşrlər Kirkin mübahisəli şəxsiyyət olduğunu qeyd edir: bir
tərəfdən o, gənclərin mühafizəkar hərəkatının parlaq lideri kimi çıxış edir,
digər tərəfdən tənqidçilər onu radikalizm və mübahisəli nəzəriyyələr yaymaqda
ittiham edirdilər.
Şərhçilər Kirk və Turning Point
USA-nın ABŞ-dakı siyasi diskursa təsirinə də diqqət çəkiblər. 2012-ci ildə Kirk
tərəfindən yaradılan təşkilat mühafizəkar gəncləri səfərbər etmək üçün əsas
mexanizmə çevrildi: o, iqtisadiyyat, sosial siyasət və ABŞ-ın xarici siyasəti
ilə bağlı müəyyən fikirləri təbliğ etdi, o cümlədən bir sıra beynəlxalq
təşəbbüslərə qarşı çıxış etdi və administrasiyanın dövlət qəyyumluğunun
məhdudlaşdırılması kursunu dəstəklədi. “The New York Times” və digər nəşrlərin
yazdığına görə, Kirk mütəmadi olaraq nüfuzlu şəxslərlə əlaqə saxlayıb və Donald
Trampın prezidentliyi dövründə Ağ Evdə kiçik müşavirlər dairəsinin bir hissəsi
olub.
Kirkin Ukrayna və digər beynəlxalq
məsələlərlə bağlı mövqeləri məsələsi qızğın müzakirələrə səbəb oldu:
tərəfdarlar və tənqidçilər onun ABŞ-ın bir sıra münaqişələrə müdaxiləsini
tənqid etməyə meylli olduğunu və iqtisadi və siyasi müstəvidə suverenlik müddəalarını
dəstəklədiyini, bəzən administrasiyanın özünün mövqeyi ilə mübahisə etdiyini
qeyd etdilər. Kirk Zelenskini “bir milyon ölümü olan nankor uşaq” adlandırıb və
Ukraynaya dəstəyi dayandırmağa çağırıb.
Çarli Kirk 1993-cü ildə İllinoys
ştatında anadan olub. O, məktəb illərində siyasi kampaniyalarda könüllü olduğu
və məktəb yeməkxanalarında qiymət artımına qarşı çıxış etdiyi zaman Amerika sağ
hərəkatının görkəmli simasına çevrildi. ABŞ-ın “Turning Point” tədbirini təşkil
etdikdən sonra Kirk tez-tez ictimai platformalarda və mediada çıxış edir,
partiya qurultaylarında çıxış edir və azad bazar, dövlətin rolu və siyasi
dəyərlər mövzuları ətrafında mənəvi diskursun formalaşmasında artilleriya
dirəyi rolunu oynayırdı.
Kirkə sui-qəsd cəhdi ilə bağlı
istintaq davam edir. Rəsmilər günahkarın tapılacağını və cəzalandırılacağını
bildirir. ABŞ siyasi icmasında Kirk və Turning Point ABŞ-ın gənclər siyasətinə
təsiri, eləcə də bu cür faciələrin seçki kampaniyasının dinamikasına və
müxtəlif baxışların tərəfdarları arasında qarşılıqlı anlaşmaya necə təsir edə
biləcəyi ilə bağlı müzakirələr davam edir. Ekspertlər kütləvi tədbirlərdə,
xüsusilə gənclərin siyasi müzakirələrdə, hərəkatlarda fəal iştirak etdikləri
təhsil müəssisələrində təhlükəsizlik tədbirlərinə diqqətin artırılmasının
vacibliyini vurğulayırlar.
Bu hadisələr ABŞ-da siyasi
parçalanmaların hələ də güclü və dərin kök saldığını xatırladır. Cəmiyyət
bölünür və siyasi sui-qəsd praktikası Amerika siyasətində Qurucu atalar
dövründən və Con Kennedinin öldürülməsindən bəri normaya çevrilib. Bunun bir
növ müstəsna hal və ya “şəhər dəlisi”nin təşəbbüsü olduğuna inanmaq çətindir.
Bir ildən çox əvvəl oxşar ssenaridə - kütlə qarşısında çıxışı zamanı atışma -
Donald Trampın özü möcüzəvi şəkildə xilas oldu. Çox güman ki, onun tərəfdarına
hücum ABŞ prezidentinə siqnal rolunu oynayır. Onun indi gördüyü işlər -
Rusiyada qadağan olunmuş LGBT+ ekstremist hərəkatı ilə mübarizə, USAID-i
bağlamaq, miqrasiyaya qarşı çıxmaq və Rusiya ilə ortaq dil tapmağa çalışmaq
liberallara və qlobalistlərə yaraşmır. ABŞ prezidenti indi nadir hallarda
ictimaiyyət qarşısına çıxır, ona görə də onun tərəfdarlarına yaxınlaşmaq daha
asandır. Tramp Kirkin qətlindən sonra təhlükəsizliyini gücləndirib.
Əgər qlobal miqyasda vəziyyətə nəzər
salsanız, tamamilə mümkündür ki, Trampın tərəfdarına edilən hücum özünə,
Slovakiyanın baş naziri Robert Fikoya və gürcü biznesmen Bidzina İvanişviliyə
qarşı sui-qəsd cəhdi ilə eyni səviyyədədir. Sadalanan siyasətçilərin hamısı
ailə dəyərlərini müdafiə edir və qlobalizmə meydan oxuyur.
News365.az
