“Rayonda anam lobya əkərdi. Lobya torpaqdan boy atanda dayaq
olmadan təkbaşına hündürlüyə qalxa bilmirdi. Buna görə də atam, ya da mən onun
yanında insan biləyi qalınlığında, 3–4 metr uzunluğunda ağac basdırardıq. Lobya
da həmin dayağa sarılıb böyüyərdi”.
Bunu News365.az-a müsahibəsində iqtisadçı Eldəniz Əmirov
deyib. O bildirib ki, məqsəd bitkinin inkişafına dəstək vermək idi:
“Lakin onun böyüməsi üçün tutub zorla
dartanda, o qırılırdı. Dayaq
basdırmayanda isə yüksələ bilməyib inkişafı zəifləyir və torpaqda çürüyürdü.
Bəzən küləkdə
hansısa dayaq yıxılanda onu yenidən bərkidirdik ki, bitki yolunu davam etdirə
bilsin.
Bəzən də kənarda
olan ağacların budaqları lobyaların üstünə uzanıb ora kölgə salanda, onların
böyüməsinə mane olurdu. Buna görə də lobyaya mane olan budağı kəsirdik.
Nəticədə
bütün lobyalar öz dirəyi ilə inkişaf edirdi. Heç bir agaca imkan vermirdik ki,
lobyaya kölgə salsın. Ən əsası lobyanı zorla yönləndirilməyə çalışmırdıq.
Onları sərbəst buraxmışdıq. Bütün lobyalar üçün yaradılmış bərabər imkanlar şəraitində
onlar günəş uğrunda öz gücünə rəqabət aparır, daha sağlam böyüyür və payızda
bizə bol məhsul verirdilər.
Metafora bir
az qəribə görünsə də, amma iqtisadiyyat elə bu lobya kimidir. Onu zorla dartıb
uzaqmaq olmur. Buna cəhd edəndə o qırılır. Hamısı üçün bərabər imkanlar
yaradılmayanda birinin kölgəsi digərini günəşsiz qoyub məhv edir.
Ya da
onların üzərinə əyilən kənar ağacların budaqlarını vaxtında kəsməyəndə budaqlar
onu böyüməyə qoymur. Onlara nə qədər su və gübrə verilsə də heç nəyin faydası
olmur.
News365.az