Ateistlərin və subay qadınların ölkəsi – Estoniya haqqında şok faktlar! - VİDEO

Estoniya, rəsmi adı ilə Estoniya Respublikası, Şimali Avropada yerləşən bir Baltikyanı dövlətidir. Ölkənin əhalisi təxminən 1,4 milyon nəfərdir və bu baxımdan Avropanın ən seyrək məskunlaşmış ölkələrindən biri hesab olunur. Estoniyanın paytaxtı Tallin şəhəridir və ölkə əhalisinin üçdə biri burada yaşayır.

Bundan əlavə, Estoniyanın ərazisinin təxminən yarısı meşələrlə örtülüdür və bu meşələrə toxunmaq qəti qadağandır. Ölkənin əsas quru hissəsindən əlavə, 1500-dən çox adası var. Estoniya soyuq iqlim qurşağında yerləşdiyi üçün bu adaların çoxunda yaşayış yoxdur.

Estoniyadakı həyat tərzinə keçmədən öncə, qısaca tarixinə də nəzər salmaq faydalı olardı. Eston xalqının bir vaxtlar bu coğrafiyada məskunlaşmış Est adlı qəbilələrdən törədiyi ehtimal edilir.

E.ə. 3000-ci illərdə yaşamış bu qəbilələr Estoniya ərazisinə köçərək məskunlaşıb, sonradan isə fin xalqı ilə qarışaraq Orta əsrlərə qədər burada yaşamağa davam ediblər. Orta əsrlər dövründə imperiyaların güclənməsi ilə Estoniya xalqı öz pagan dinlərini tərk etməyə məcbur qalıb və xristian cəmiyyətlərin bu ərazini işğal etməsi nəticəsində xristianlığı qəbul etməli olub. Lakin xristianlığı qəbul etdikdən sonra belə, Estoniya müxtəlif dövlətlərin işğalına məruz qalıb və əsarət altında yaşayıb.

Bu dövlətlərdən biri də Çar Rusiyası olub. Çar Rusiyası 1918-ci ildə çökənə qədər Estoniyaya müstəqillik tanımayıb. Daha sonra, 1991-ci ilə qədər ölkə Sovet İttifaqının idarəsi altında olub. Rəsmi olaraq Estoniya Respublikası yalnız 1991-ci ildən tam müstəqillik əldə edib və bu gün informasiya texnologiyalarına verdiyi önəm sayəsində “İnternet Respublikası” kimi tanınır.

Ölkə parlament usulu ilə idarə olunan demokratik respublikadır. Estoniya 2011-ci ildən etibarən Avropa Birliyinin üzvüdür və təşkilatın 17-ci üzvü olub.

Avropa Birliyinə üzv olduğu üçün estonlar bütün Avropaya sərbəst səyahət edə bilirlər. Avropa daxilində sərbəst dolaşım hüququna sahib olmaları, onların rifah səviyyəsini yüksəldib. Üstəlik, Avropa Birliyinin və avronun ölkə iqtisadiyyatına müsbət təsirləri böyük olub.

Estoniyaya səyahət etməyi düşünürsünüzsə, isti geyimlərinizi hazır edin. Ölkənin iqlimi əsasən Baltik dənizinin təsiri altındadır. Yay aylarında belə orta temperatur cəmi 17 dərəcəyə yüksəlir, qışda isə temperatur rahatlıqla -10 dərəcəyə düşə bilir.

Bu səbəbdən Estoniya ilin böyük hissəsini soyuq və qarlı keçirir. Ölkəyə səfər etməyi planlaşdırırsınızsa, bahar və yay aylarında getməyiniz tövsiyə olunur. Əks halda, soyuq və yağışlı havalarda çölə çıxmaq çətin ola bilər. Həmçinin, uzun illər Estoniyada yaşayan bir insan, isti ölkələrə getdikdə iqlimə uyğunlaşmaqda çətinlik çəkə bilər.

Bakıdan Tallinə birbaşa uçuş olmadığı üçün səyahət tranzit reyslərlə mümkündür. Ən çox seçilən marşrutlar İstanbul, Frankfurt, Varşava və ya Riqadan bir bağlantı ilə Tallinə uçmaqdır. Uçuş müddəti tranzit vaxtından asılı olaraq 6-10 saat arasında dəyişir. Estoniyaya daxil olmaq üçün Şengen vizası tələb olunur.

Estoniya Şimali Avropada yerləşən Baltikyanı ölkələrdən biridir. Şərqdə Rusiyaya, cənubda Latviya ilə quru sərhədi var. Ölkənin şimalında Finlandiya körfəzi, qərbində isə Baltik dənizi yerləşir. Estoniyanın Baltik dənizində bir neçə adası var.

Estoniyanın bayrağı bəzi insanlara yad görünə bilər, çünki bir Avropa ölkəsi üçün qara rəngin istifadəsi qeyri-adi hesab edilir. Bayraq üfüqi olaraq üç rəngdən ibarətdir və hər rəngin özünəməxsus mənası var:

Mavi rəng – Baltik dənizinə yaxınlığı ifadə edir.

Ağ rəng – ölkənin sülhsevər və təhlükəsiz olduğunu göstərir.

Qara rəng – Estoniyanın keçmişdə üzləşdiyi çətinlikləri və uzun illər boyu müxtəlif dövlətlərin əsarəti altında qaldığını simvolizə edir.

Estoniyada minimal əməkhaqqı 654 avrodur, bu isə Avropanın digər ölkələri ilə müqayisədə aşağıdır. Lakin burada əsas məsələ alıcılıq qabiliyyətidir, maaşın məbləği deyil.

Estoniyada orta əmək haqqı 1000-10,000 avro arasında dəyişir.

İşçilər – 1000 avro

IT mütəxəssisləri – 2500-3000 avro

Müəllimlər – 1500-2000 avro

Yüksək vəzifəli şəxslər – 8000-10,000 avro

Həftəlik iş saatı 40 saatdır. Hökumət 18 yaşdan yuxarı işsiz vətəndaşlara aylıq 300 avro işsizlik müavinəti ödəyir.

Tallində 1 otaqlı evlərin aylıq kirayəsi 400-500 avro arasında dəyişir. Ailəvi mənzillər isə 800 avrodan başlayır və 1500 avroya qədər yüksələ bilir.

Estoniyada evlər A, B və C kateqoriyalarına bölünür.

A kateqoriyalı evlər ən yüksək komforta malikdir və yaxşı istilik izolyasiyasına sahibdir.

B və C kateqoriyalı evlərdə isə qışda daim istilik sistemi işlətmək tələb olunur.

Orta aylıq ərzaq xərcləri 250-300 avro, kommunal xidmətlər isə 100 avro təşkil edir.

Estoniyada insanlar əsasən şərab içirlər və demək olar ki, hər evdə bir şüşə şərab tapmaq mümkündür. Bazarda 750 ml-lik şərab 15-20 avroya satılır.

Estoniyada saç kəsimi bahalıdır – sadə saç düzümü 30-40 avro arasında dəyişir və bu məbləğə saqqal daxil deyil.

Bu ölkədə qeyri-leqal işləmək risklidir, çünki işəgötürənlər üçün cərimə 1500 avro, işçiyə isə 10 il müddətinə ölkədən deportasiya cəzası nəzərdə tutulur.

Ölkənin rəsmi dili Estoncadır, lakin buradakı əhali Rusca, İngiliscə və Alman dilində də danışır. Estoniya dünyada ən yüksək oxuma-yazma göstəricisinə malik ölkələrdən biridir.

 texnologiya sahəsində işləmək üçün ideal şərait var. Uber sürücülüyü və ya part-time işlər ilə əlavə gəlir əldə etmək də mümkündür.

Estoniya texnologiya sahəsində inkişaf etmiş və həyat səviyyəsi yüksək olan bir ölkədir. Burada yaşamaq çətin deyil və uyğunlaşan biri üçün olduqca rahat ola bilər.

 Dini baxımdan isə əhalinin düz 80%-i heç bir inanca qəti şəkildə inanmır. Bu baxımdan Estoniya, dünya üzrə faiz nisbətinə görə ən yüksək ateist əhaliyə sahib ölkədir.

İnancsızlıq baxımından Estoniyanı Çexiya və İsveç kimi ölkələr izləyir. Estonların cəmi 16%-i tanrının varlığını qəbul edir. Hətta ölkəyə dindar kimi gedib, ateist kimi çıxdıqları barədə zarafatlar da var.

Məsələn, xristianlığı yüz illər əvvəl qəbul etmələrinə baxmayaraq, onu tam mənimsəməmələri də olduqca maraqlıdır. Ölkədə xristianlığı qəbul edənlər Lüteran məzhəbinə, rus əsilli azlıqlar isə pravoslav inancına mənsubdur. Əhalisi cəmi 2-3 min nəfər olan tatar və Azərbaycan əsilli icmalar isə İslam dinini qəbul ediblər.

Ümumiyyətlə, Estoniyada saat 20:00-dan sonra küçələr sakit və boş olur. Amma bu, təhlükəsizlik baxımından sizdə mənfi təəssürat yaratmasın. Çünki Estoniya, təcavüz, cinsi zorakılıq, fırıldaqçılıq kimi cinayətlərin ən az görüldüyü Avropa ölkələrindən biridir.

Gecə həyatı üçün ölkədə çoxsaylı bar və klublar var. Estoniyada qadınların sayı kişilərdən daha çoxdur və qadınlar kişilərə nisbətən orta hesabla 10 il daha uzun ömür sürürlər. Avropada hər kişiyə düşən qadın sayına görə birinci yerdədir və hətta bu baxımdan Litvanı da geridə qoyub.

Bundan əlavə, dünyanın ən gözəl supermodelləri Estoniyalı qadınlardan ibarətdir. Onların genetik quruluşu demək olar ki, dəyişməyib. Tarixən Finlərlə yaxın əlaqələri olduğuna görə Skandinaviya gözəlliyi Estoniyalı qadınların genetikasında öz əksini tapıb. Onlar adətən sarı saçlı, rəngli gözlü və uzunboylu olurlar.

Bu üstünlüklərini ağıllı şəkildə istifadə edirlər. Estoniyalı qadınların çoxu uzun illər təhsil almaq və ya stresli işlərlə məşğul olmaq əvəzinə, yetkin yaşa çatar-çatmaz model və ya maneken olmağa yönəlirlər. Bunun sayəsində bir neçə il ərzində istədikləri hər şeyə nail ola bilirlər.

Buna görə də, Estoniyalı qadınlar kişilərə nisbətən daha stresssiz və xoşbəxt bir həyat sürürlər. Həmçinin Estoniya xalqı xaricilərə qarşı ehtiyatlı və soyuq yanaşır. Məsələn, ABŞ-da sizi tanımayan insanlar yolda gülümsəyərək xoş arzular bildirə bilər.

Lakin Şimali Avropa ölkələrində insanlar xarici görünüşə görə münasibət göstərirlər. Əgər qara saçlı, qaraqaşlı və qaragöz birisinizsə, Estoniyada ilk vaxtlar soyuq münasibətlə qarşılaşa bilərsiniz. Çünki orta şərq, afrikalı və asiyalı insanları yetərincə etibarlı və mədəni hesab etmirlər.

Bu səbəbdən Estoniyada uzun müddət yaşamaq istəyirsinizsə, sosial çevrə qurmaq üçün xeyli vaxt sərf etməli olacaqsınız.

İndi isə Estoniya ilə bağlı ən maraqlı məsələdən danışım. Əgər internetdən həddindən artıq istifadə edirsinizsə və gününüzün çox hissəsini kompüter qarşısında keçirirsinizsə, Estoniyanın internet infrastrukturu sizi heyran edəcək.

Ölkədə sosial media və internet tamamilə sərbəstdir. Üstəlik, Estoniya 94 Mbps orta sürətlə dünyanın ən sürətli internet infrastrukturuna malikdir. Bu ölkə internetin bütün imkanlarından tam istifadə edir və internet baxımından dünyanın bir çox ölkəsindən ən az 20 il irəlidədir.

Məsələn, ölkənin demək olar ki, hər yerində pulsuz Wi-Fi var. Estoniya konstitusiyasında "internetə pulsuz çıxış vətəndaşlıq haqqıdır" ifadəsi yer alır və hakimiyyət dəyişsə belə, bu xidmət təmin edilməlidir.

Bəs digər ölkələrin qura bilmədiyi bu infrastrukturu Estoniya necə qurub? Bunun əsas səbəbi Estoniyanın kiçik əraziyə sahib olmasıdır.

Estoniyanın ümumi ərazisi cəmi 45,228 km²-dir. Ölkənin çox kiçik coğrafiyaya malik olması çox sürətli internet infrastrukturu və nəqliyyat sisteminin qurulmasını mümkün edib.

Məsələn, Estoniyada vergi borcları, rəsmi seçkilər və digər bütün proseslər onlayn həyata keçirilir. Əgər Estoniya vətəndaşısınız və başqa ölkədə yaşayırsınızsa, Estoniyaya gəlmədən səs verə bilərsiniz.

Hökumət 2000-ci ildən bəri rəsmi sənədlərdə kağız istifadə etmir və bütün prosedurlar rəqəmsal qaydada həyata keçirilir. Məktəblərdə isə 7 yaşdan başlayaraq hər bir uşaq proqramlaşdırma dərsləri alır.

Bundan başqa, Estoniyaya yerləşmək və yaşamaq istəyənlər üçün də asan bir sistem mövcuddur. Əgər orada şirkət açmaq və yaşamaq istəyirsinizsə, heç bir vasitəçiyə ödəniş etmədən rəqəmsal şəkildə müraciət edə bilərsiniz.

Estoniya hökuməti bu sistem vasitəsilə 2025-ci ilə qədər əhalisini 10 milyona çatdırmağı planlaşdırır. Bunun əsas səbəbi doğum nisbətinin aşağı olması və 1.5 milyonluq əhalinin gələcək üçün yetərli olmamasıdır.

Çünki ölkənin istehsal gücü aşağıdır və iqtisadi inkişaf tempi yetərli deyil. Buna görə hökumət rəqəmsal müraciətlər sayəsində həm bacarıqlı insanları ölkəyə cəlb edir, həm də müraciət edənlərdən vergi alır.

Digər tərəfdən, Estoniyada bir şəhərdən digərinə 1 saatdan az müddətə getmək mümkündür. Bu da insanlara vaxt baxımından böyük rahatlıq təmin edir.

Məsələn, Tallində ictimai nəqliyyat tamamilə pulsuzdur. Bundan isə ən çox Finlandiyalılar faydalanır. Çünki Finlandiya Estoniyanın şimalında yerləşir və iki ölkə arasında bərə ilə səyahət etmək olduqca asandır.

Finlandiyada həyat Estoniyaya nisbətən çox bahalıdır, buna görə də Finlandiyalılar tez-tez Estoniyaya gəlib, burada gündəlik ehtiyaclarını alıb geri qayıdırlar.

Estoniya Sovet İttifaqından ilk ayrılan və öz pulunu çap edən ölkə kimi tanınır. Ölkə iqtisadiyyatı əsasən neft və sənayeyə əsaslanır, lakin balıqçılıq da əhalinin əsas məşğuliyyətlərindən biridir.

Təbii şərait kənd təsərrüfatı üçün əlverişli olmadığından, kənd yerlərində əsasən maldarlıq və donuzçuluqla məşğul olurlar.

Qısacası, Estoniya dünyanın ən sakit və yaşamalı ölkələrindən biridir.