Qlobal
problemlərin həllinə yeni yanaşmalar
Prezident İlham Əliyev Qlobal Bakı Forumunun beynəlxalq dialoq və
əməkdaşlıq üçün mühüm bir platforma olduğunu qeyd edib
Son illərdə Nizami Gəncəvi Beynəlxalq
Mərkəzinin təşkil etdiyi tədbirlərə olan maraq ildən-ilə artmaqdadır. Bu,
Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzinin dünya miqyasında nüfuzunun artdığını və
onun təşkil etdiyi forumların, konfransların və müzakirələrin beynəlxalq
səviyyədə geniş təqdirlə qarşılandığını göstərir. Mərkəz, həmçinin müxtəlif
sahələrdə, xüsusən də siyasət, iqtisadiyyat, təhlükəsizlik və insan haqları
kimi mühüm məsələlər üzrə qlobal müzakirələrə ev sahibliyi edərək, müxtəlif
ölkələrdən olan liderləri və ekspertləri bir araya gətirir. Bu tədbirlərdə
qlobal məsələlərə dair müxtəlif fikirlərin və təcrübələrin müzakirə olunması,
həmçinin yeni həllər tapılması, dünyada daha səmərəli və ədalətli bir
əməkdaşlıq mühitinin formalaşmasına təkan verir. Nizami Gəncəvi Beynəlxalq
Mərkəzinin rolunun bu cür vacib platformalara çevrilməsi, onun beynəlxalq
miqyasda böyük bir əhəmiyyət daşımasını təmin edir. Yeri gəlmişkən, martın
13-də Bakıda, "Gülüstan" sarayında keçirilən XII Qlobal Bakı Forumu,
Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin himayəsi altında və Nizami Gəncəvi
Beynəlxalq Mərkəzinin təşkilatçılığı ilə başlamışdır. Forumun əsas mövzusu
"Dünya düzəninin yenidən düşünülməsi: Çağırışların fürsətə
çevrilməsi" idi. Bu tədbir, dünyanın müxtəlif ölkələrindən dövlət və
hökumət nümayəndələri, ekspertlər və akademiklərin iştirakı ilə dünya düzəninin
dəyişən şəraitində ortaya çıxan çağırışların necə fürsətlərə çevrilə biləcəyini
müzakirə etmək məqsədi daşıyır. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham
Əliyev, XII Qlobal Bakı Forumunun açılış mərasimində çıxış edib. Prezident
İlham Əliyev Qlobal Bakı Forumunun dünya miqyasında əhəmiyyətini, onun
beynəlxalq dialoq və əməkdaşlıq üçün mühüm bir platforma olduğunu qeyd edərək,
forumun məqsədinin qlobal problemlərin həlli yollarını müzakirə etmək və dünya
ictimaiyyətinə yeni perspektivlər təqdim etmək olduğunu bildirib: “Qlobal Bakı
Forumu qlobal gündəlikdəki mühüm məsələlərin həllində aparıcı beynəlxalq
platformalardan birinə çevrilib. Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzinin bütün
üzvlərinə, onun İdarə Heyətinə, həmsədrləri - xanım Vayra Vike Freyberqaya,
cənab İsmayıl Serageldinə Mərkəzin həqiqətən böyük transformasiyasına
verdikləri töhfəyə və dünya miqyaslı fəaliyyətinə görə minnətdarıq. Həmçinin
söyləmək istəyirəm ki, Beynəlxalq Mərkəzin üzvlərinin Azərbaycanda ötən ilin
noyabrında keçirilmiş COP29 tədbirində fəal iştirakını görməkdən çox məmnun
olduq. Mərkəzin bəzi üzvləri Məşvərət Komitəsində iştirak edirdilər. Mərkəz 16
panel müzakirəsi keçirdi. Əslində, onlara ev sahibliyi etdi, onları təşkil etdi
və öz pavilyonu ilə daha çox panel müzakirələrdə iştirak etdi. Bir sözlə,
həqiqətən, bu, COP29-un uğuruna böyük töhfə idi. Bu, ötən il Azərbaycanda əsas
beynəlxalq tədbir idi”. Forum, müxtəlif ölkələrdən siyasi xadimlər, diplomatik
nümayəndələr, ekspertlər və alimləri bir araya gətirərək, dünya miqyasında
qarşılaşılan əsas problemlər və çağırışlarla bağlı konstruktiv müzakirələr
aparmağa imkan yaradır.
Forumda hər
il müxtəlif qlobal məsələlər – iqtisadi böhranlar, təhlükəsizlik problemləri,
ekoloji dəyişikliklər, insan haqları və digər əhəmiyyətli mövzular müzakirə
olunur. Bu platforma, beynəlxalq əməkdaşlığın gücləndirilməsi və müxtəlif
ölkələrin birgə fəaliyyət göstərərək qlobal problemləri həll etməsi üçün geniş
imkanlar yaradır.
Qlobal Bakı
Forumunun zamanla əldə etdiyi nüfuz, onun dünya siyasətində və beynəlxalq
münasibətlərdə əhəmiyyətli bir rol oynamasına səbəb olub. Forumun təşkilatçısı
olan Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzi də bu platformanın inkişafında mühüm rol
oynayır. Mərkəz, həmçinin qlobal problemlərin müzakirə olunmasına və yeni həll
yollarının tapılmasına dair təkliflər irəli sürərək beynəlxalq ictimaiyyətə
təsir edir. Bu cür tədbirlər, dünyanın gələcəyini formalaşdıracaq yeni
ideyaların, yanaşmaların və əməkdaşlıq yollarının ortaya çıxmasına zəmin
yaradır.
Xatırladaq
ki, “Dünya düzəninin yenidən düşünülməsi: Çağırışların fürsətə çevrilməsi”
mövzusuna həsr olunan budəfəki Forumda dünyanın müxtəlif regionlarından 400-ə
yaxın nüfuzlu siyasi xadim, o cümlədən azı 50 fəaliyyətdə olan və sabiq
prezident, Baş nazir, həmçinin BMT strukturlarının rəhbərləri, alimlər və
ekspertlər iştirak ediblər.
Bu cür
tədbirlər, beynəlxalq siyasi və iqtisadi məsələləri geniş bir şəkildə müzakirə
etmək, müxtəlif təcrübələri və yanaşmaları öyrənmək üçün böyük bir platforma
təmin edir. Forumda iştirak edən yüksək səviyyəli nümayəndələr, qlobal
çağırışların və böhranların necə fürsətə çevrilə biləcəyinə dair fikir
mübadiləsi aparıblar. Həmçinin, dünya düzənindəki dəyişikliklərə uyğun yeni
yanaşmaların və həll yollarının müzakirə olunduğu bu forum, iştirakçılara
gələcəyin qlobal siyasətində və əməkdaşlığında daha təsirli yollar tapmağa
kömək etməyi hədəfləyib.
Bu forumda
iştirak edən şəxslər, həmçinin beynəlxalq əməkdaşlıq və qarşılıqlı anlaşmanın
gücləndirilməsi istiqamətində fikir və ideyalarını təqdim edərək, yeni bir
qlobal konsensusun yaradılmasına dair təkliflər irəli sürüblər.
Martın
15-dək davam edən XII Qlobal Bakı Forumunda müxtəlif mühüm mövzular üzrə
panellər təşkil olunub. Bu panellərdə dünya üzrə geosiyasi dəyişmələr və
beynəlxalq əlaqələrin gələcəyi müzakirə edilib. Belə ki, "Geosiyasi
dəyişmələr: Məsuliyyətli tərəfdaşlıq rəqabətə qarşı" adlı paneldə, qlobal
geosiyasi dəyişikliklərin müasir dünyada necə inkişaf etdiyi və rəqabətə qarşı
məsuliyyətli tərəfdaşlığın əhəmiyyəti müzakirə olunub. "Çoxqütblü dünya
üçün multilateralizmə yenidən baxılması" adlı paneldə isə, çoxqütblü
dünyada multilateralizmin yeni tələblərə uyğun necə yenilənməsi lazım olduğu,
beynəlxalq münasibətlərdə müxtəlif ölkələrin rolu və qarşılıqlı əməkdaşlıq
yolları müzakirə edilib. "Gələcək üçün BMT paktı: Yeni qlobal konsensusun
yaradılması" panelində isə BMT-nin və qlobal təşkilatların rolu, yeni bir
qlobal konsensusun formalaşdırılması və gələcəyin böyük məsələlərinə dair
fikirlər burada müzakirə olunub. Ümumiyyətlə bu və digər panellər, dünya
miqyasında siyasi və iqtisadi inkişafların gələcək istiqamətləri, beynəlxalq
hüquq və əməkdaşlıq prinsiplərinin təkmilləşdirilməsi ilə bağlı əhəmiyyətli
müzakirə platforması təmin edir. Forumda iştirak edən ekspertlər və liderlər,
qlobal problemlərə daha geniş və uzunmüddətli həll yolları tapmağa çalışırlar.
Prezident
İlham Əliyev Forumda, həmçinin çıxışında, dünya düzənindəki dəyişikliklər və
qlobal çağırışların yeni perspektivlər yaratma potensialı barədə fikirlərini
bölüşüb. O, həmçinin, Azərbaycanın beynəlxalq arenada oynadığı mühüm rolu
vurğulayıb və ölkənin dünya iqtisadiyyatı və təhlükəsizliyi sahəsindəki müsbət
töhfələrini qeyd edib.
XII Qlobal
Bakı Forumunda qlobal miqyasda mövcud olan siyasi, iqtisadi və sosial
məsələlərə dair geniş müzakirələr aparılıb. Ümumiyyətlə, bu cür forumlar
beynəlxalq əməkdaşlıq və fikir mübadiləsini təşviq edərək, qlobal problemlərin
həllinə yeni yanaşmalar təklif etməyə çalışır.
Zenfira Nurullayeva
Qara Qarayev adına
Mərkəzi İncəsənət Məktəbinin
xor ixtisası üzrə
müəllimi,
Azərbaycan
Respublikasının Əməkdar müəllimi