"Naxtel" mobil operatoru Naxçıvana 4-cü mobil operator kimi niyə girə bilmədi? - TƏHLİL

2014-cü ildə Naxçıvan MR-da fəaliyyət göstərən Naxtel mobil operatoru 4-cü mobil operator olaraq ümümrespublika operatoru olmaq üçün lisenziya almağa hazırlaşırdı.

Azercell-in təhdidindən sonra bu qərardan imtina etdi. Beləki həmin vaxt Naxtel-ə ölkə ərazisində öz şəbəkəsini quranadək milli rouminq vasitəsi ilə Azercell şəbəkəsi üzərindən fəaliyyət göstərmək təklif olunmuşdu. Naxtel Naxçıvanda fəaliyyətə başlayanda Azercell ilə onsuzda milli rouminq müqaviləsi var idi. Yəni indidə Naxtel abunəçiləri Naxçıvandan kənarda ölkənin bütün rayon və şəhərlərində Azercell şəbəkəsi üzərindən xidmət ala bilər. Naxtel-in 4-cü mobil operator olaraq ümümrespublika operatoru kimi fəaliyyət göstərmək niyyətinin olduğunu bilən Azercell bu baş verərsə Naxtel ilə milli rouminq müqaviləsinə xidmət verəciyini Naxtel-ə bildirir.

Naxtel-in isə ölkə ərazisində öz şəbəkəsini qurmaq üçün texniki və maddi imkanı olmadığı üçün ümumrespublika operatoru kimi fəaliyyət göstərmək istəyindən Azercell-in "sayəsində" imtina edir. Azercell-in bərbad xidmət və keyfiyyəti qiymətləri hər ay artırdığı hər kəsə bəllidir. Oda bəllidir ki, şirkət 29 ildir ki, mobil bazarda 51,3%-lik inhisarçı mövqeyə sahibdir. Monopolist şirkət bir il sonra yəni 2015-ci ildə Delta Telecom və SAZZ şirkətinində 4-cü mobil operator olaraq bazara girməsinə imkan verməyib.

İllər əvvəl ölkədə fəaliyyət göstərən yerli mobil operatorlardan biri ilə ölkədə ilk 3G şəbəkəsini quran abunəçilərinin sayı sürətlə artan Vodafone mobil operatoruda 2012-ci ildə Azercell-in təzyiqlərinə davam gətirə bilməyib ölkəni tərk etmişdir. Azercell həmçinin 4G şəbəkəsi uzrə lisenziyanı digər mobil operatorlara təzyiq göstərərək 2012-ci ildə ilk özü almışdır. Yeni 010 prefiksinidə digər mobil operatora təzyiq göstərərək ilk özü almaq istəsədə digər mobil operator haqlı olaraq artıq haqsızlığa dözməyərək Antiinhisar siyasəti və İstehlak Bazarına Nəzarət Palatasına müraciət edərək yeni 099 prefikisini ilk özü almışdır. Azercell Mobil Nömrələrin Daşınması xidmətinidə 9 il ləngitmişdir. Bunu əvvəlki Rabitə Naziridə dəfələrlə MNP xidmətini Azercell-in ləngitdiyini bildirmişdi.

Həmin vaxt məndə bu xidməti 9 il Azercell-in ləngitdiyini media vasitəsi ilə ictiamiləşdirmişdim. Azercell gözəl bilir ki, hər hansısa bir şirkət 4-cü mobil operator olaraq bazara girsə şirkətin bərbad xidmətlərindən və yüksək tariflərindən təngə gəlmiş abunəçiləri Azercell-dən imtina edəcək və şirkətin 29 illik monopoliyası sona çatacaq. Məlum olduğu kimi əksər ölkələrdə bazara yeni mobil operatorlar girir. Məsələn, Özbəkistanda Vodafone mobil operatoru 4-cü mobil operator olaraq fəaliyyətə başladı.

Türkiyədə bazarda 3 mobil operator və NetGSM, Digitürk və s. virtual mobil operatorlar olsa da Türksat 4-cü mobil operator olaraq fəaliyyət göstərməyə hazırlaşır. Bizdə isə illərdir Azercell monopolist mövqeyi ilə bazarda rəqabət mühitinin olmasına imkan vermir. Monopoliyanın nəticəsidir ki, mobil rabitə sahəsində illərdir hər keçən gün xidmət səviyyəsi daha da bərbad vəziyyətə düşür, qiymətlər isə hər ay durmadan artır.

İlkin Məmmədkərimli,  ekspert