Bu sözü sevdiyiniz adama deməyin: ən güclü əlaqələri də məhv edir
Mübahisə zamanı deyilən bir ehtiyatsız söz münasibətlərə ciddi təsir göstərə bilməz.
Ancaq psixoloqların fikrincə, bir ifadə var ki, o, gözə çarpmadan, amma davamlı şəkildə tərəfdaşlar arasındakı etimadı sarsıdır və hətta ən möhkəm münasibətləri belə təhlükə altına qoya bilər.
Münasibətlər necə dağılır? Psixoloqun izahı
Ayrılıq nadir hallarda dərhal baş verir. Əksər hallarda bu, yavaş bir prosesə bənzəyir: kiçik incikliklər, susqunluq və düzgün seçilməmiş ifadələr toplanaraq sonda dözülməz hala gəlir.Psixoloq Mark Trevers bildirib ki, ünsiyyətdə edilən eyni səhvlər demək olar ki, bütün cütlüklərdə təkrarlanır. Və onların başlıcası bizim münaqişələr zamanı danışma tərzimizdir.
“Niyə sən də … kimi ola bilmirsən?” — münasibətlərdə ən toksik ifadə
Mütəxəssisin sözlərinə görə, ən təhlükəli ifadələrdən biri budur: “Niyə sən də (başqa biri) kimi ola bilmirsən?”
Səthdə bu, adi bir əsəbi reaksiya və ya narazılıq kimi səslənsə də, gizli mənası həmişə eynidir: “Sən kifayət etmirsən, başqa biri bunu daha yaxşı bacarardı”.
Belə sözlər zamanla tərəfdaşın özünüqiymətini zədələyir. İnsan öz dəyərinə şübhə etməyə başlayır, sevgisiz və inamsız hiss edir.
Niyə müqayisə edirik, əslində isə dürüst olmuruq?
İfadənin özü problemin kökü deyil. O sadəcə açıq danışmaq qorxusunun siqnalıdır. Araşdırmalar göstərir ki, bir çox insan həqiqi emosiyalarını gizlədir, çünki ya tərəfdaşına tam güvənmir, ya da mənfi reaksiyadan ehtiyat edir.
Əslində, psixoloqun izahına görə, bu anda insan başqa partnyoru arzulamır. Sadəcə, öz ehtiyaclarını açıq demək üçün təhlükəsizlik hissi duymur.
Müqayisələrin əvəzinə nə etmək lazımdır?
Treversin məsləhəti “mən-ifadələri” işlətməkdir. Onlar insanın öz hisslərini göstərir, başqasını nümunə gətirmir. Məsələn:
- “Mənim üçün vacibdir ki, biz sakit danışaq, qışqırmadan.”
- “Mənə çətindir, mübahisələrimiz çox sərt olanda. Mən istəyirəm ki, biz birlikdə bunu aşmağı öyrənək.”
Ekspert vurğulayır ki, belə ifadələr ittiham etmir, dialoqa dəvət edir.
