Xalq artisti Şükufə Musayeva: "Mən həyatımda bircə dəfə "Kaş ki..." demişəm"

Birinci Qarabağ müharibəsinə könüllü yollanıb. Torpaqlarımızın azadlığı savaşına qatılan ilk aktrisadı-Xalq artistidir. Tükənməz Vətən sevgisi ona "ölümlə qalım"ın sərhədini unutdurub. Düşmən həmləsinin pəncərələri sındırıb üz-gözünə "ələdiyi" şüşə qırıqları, Ağdərə döyüşündə tuş gəldiyi mərmi qəlpələri gəncliyini  də çilik-çilik edib. Amma sarsılmayıb, özündə güc tapıb ayaqüstə durmağı bacarıb. Sabahın aydınlığına sığınıb  gələcək günlərdən möhkəm-möhkəm "yapışan" ümidlərini öləziməyə qoymayıb. Müharibənin ağrı-acılarına, gəzdirməyə məhkum olduğu qəlpələrə "göz dağı" verərək yaşamına davam edib. Döyüş meydanından əli üzüləndən sonra adında ən şirin duyğusunu, sonsuz sevgisini yaşadan Şuşa Dövlət Dram Teatrının tərkibində tez-tez döyüşçü qardaşlarının görüşünə gedib, onları qələbəyə ruhlandırıb. 

  Böyük Zəfərin qürurunu ağrılarına məlhəm etməyə çalışan Xalq artisti Şükufə Musayeva teatrımızın səhnəsində bu gün daha vüqarlı görünür.  

  News365.az bu dəfə sevimli aktrisamızın duyğu və düşüncələrinə işıq tutdu.   

-Şükufə xanım, sizinlə hal-əhval tutanda səsinizdəki nisgili, acını duymamaq mümkünsüz idi. Şuşa Dövlət Musiqili Dram Teatrının direktoru, aktyor və Əməkdar artist Yadigar Muradovun itkisinin kollektiviniz üçün nə qədər ağır olduğunu başa düşürəm.   

-Allah Yadigar müəllimə rəhmət eləsin. Onun itkisi Şuşa Dövlət Musiqili Dram Teatrı üçün çox ağırdı. Yadigar müəllim gözəl insan idi. Vətənini, torpağını çox sevirdi. Mənim müəllimim olub, qardaşım olub. Hamımıza ata kimi qayğı göstərib. Heç zaman köməyini, qayğısını bizdən əsirgəməzdi. Dəyərli sənətkar idi. Gözəl arzuları vardı- özü ilə apardı. Görünür, bu da bir qismət, bir alın yazısı imiş.

-Yadigar Muradovdan kollektivinizə "yadigar" nə qaldı? 

-Quruluş verdiyi tamaşalar, aktyor kimi oynadığı bir-birindən maraqlı rollar, bu illər ərzində qazandığı xətir-hörmət, insanlıq... Onun yoxluğu bizim üçün çox ağırdı.       

-Gəncliyiniz də ağrı-acılar içində keçib. 

-Müharibə çox məhrumiyyətlər yaşatdı bizə. Soydaşlarımız yurdlarından didərgin düşdülər. Nə qədər doğmalarımızı, əzizlərimizi əlimizdən aldı. Belə bir vaxtda baş verənlərə biganə qala bilməzdim. Könüllülərə qoşulub cəbhəyə yollandım. Bacılarım ailəli olmasaydılar, ianın ki, onlar da mənə qoşulacaqdılar. Bu, bir gənclik həvəsi deyildi. Düşünürdük ki, torpaqlarımızın ağır günündə onun müdafiəsinə qalxmaq hər birimizin borcudur. İki il ağır döyüşlərdə iştirak etdim. Ağır yaralanmasaydım, sözsüz ki, sona kimi döyüşçü taleyimi yaşayacaqdım.   

  Müharibə dəhşətdir, faciədir, ölüm-itimdir. Ona görə mən müharibəyə nifrət edirəm. 

-İnsanda olumla ölüm xofunun sərhəddi nə vaxt bitir?

-Öz-özümə indi də deyirəm,- mən müharibəyə gedəndə o qorxu hissini heç yaşamamışam. Heç fikirləşməmişəm ki, nə vaxtsa yaralanaram, ölərəm- elə şeylər ağlımdan keçməyib. Bütün döyüşçülərin fikirində bir o idi ki, düşməni məhv edib, işğal edilmiş torpaqlarımızı geri qaytaraq.  

-Çəkdiyiniz bütün bu məşəqqətlər sizə nələri öyrətdi? 

-Dözümlü olmağı, mətanətli, iradəli olmağı, bütün əzab-əziyyətlərə sinə gərməyi. 

-44 günlük Vətən müharibəsində qazanılan Böyük Zəfər ağrı-acılarınıza məlhəm ola bildimi?

-Sevincdən az qala ürəyim partlayacaqdı. Hönkür-hönkür ağladım. Şükr olsun, ay Allah, torpaqlarımız daha azaddır- dedim. Mən indi də danışanda kövrəlirəm. İşğal dövrü nələr çəkdiyimizi xatırlayıram. Düşmənin yurdlarımıza necə divan tutduğunu, ev-eşiklərimizi necə yandırdığını, məhv etdiyini öz gözlərimlə görmüşdüm. Torpaqlarımızın elə köməksiz qalması, onu azad etməyə o vaxt gücümüzün yetməməsi məni çox ağrıdırdı. Şükr bugünkü günümüzə. Həyatımda bu qədər sevinməmişdim. Allah şəhidlərimizə rəhmət eləsin, qazilərimizə cansağlığı versin. Rəşadətli Ordumuza, Müzəffər Ali Baş Komandanımıza eşq olun.       

-Ömrünüzdə heç "Kaş ki..." dediyiniz vaxtlar olub? Həyatda elədiyimiz bəzi səhvlərin ağrısını sonralar çox çəkməli oluruq- ona görə soruşuram.  

-Mən həyatımda bircə dəfə "Kaş ki..." demişəm. Demişəm kaş ki, müharibə olmayaydı, insanlar öz yurdlarından didərgin düşməyəydilər, bu qədər əzab-əziyyətlər çəkməyəydilər. 

 -Bu illər ərzində teatr tamaşalarında müxtəlif xarakterli rollar oynamısınız. Həyatın gerçək, müharibənin amansız üzünü görmüş Şükufə xanım üçün bu çətin olmayıb?

-Bu, mənim sənətimdir- gəncliyimdən könül verdiyim, ürəkdən bağlandığım sənətim.  Müharibə nə qədər amansız olsa da, məni ölümün qorxunc üzü ilə yenmək istəsə də bacarmadı. Vətənimə, bir də sənətimə olan sevgim məni həyatda saxladı. Yenidən səhnəyə qayıtdım. Mən o fikirdəyəm ki, peşəkar səhnə ilə gerçək həyat arsında məsafə gözlə görünmür. Ona görə də rollarımı hər zaman öz doğmam bilmişəm. Onun xarakterini, iç dünyasını duya-duya, sevə-sevə tamaşaçıya çatdırmışam. Tamaşa vaxtı yaralarımın yerlərinin sızladığı, göynədiyi anlarda belə bunu tamaşaçıya hiss etdirməmişəm. Heç canlandırdığım obrazın özü belə o ağrılarımdan "duyuq düşməyib". 

-Siz bədii yaradıcılıqla da məşğul olursunuz. Gəncliyini Qarabağ müharibəsinin alovu qarsıyan Şükufə xanımın “Bu yol nə uzun yoldur” adlı şeirlər kitabını ərsəyə gətirməsi təəccüblü görünmür. 

-Bu da mənəvi ehtiyacdan yaranır. O kitabımda torpaqlarımızın işğalda qaldığı illərin ağrı-acılarını, yurd həsrətini, Vətən sevgisini misralara düzməyə çalışmışam. Xocalı faciəsi ilə bağlı silsilə yazılarım var. "Cənnət nağılı" adlı hekayələr, nağıllar toplum da işıq üzü görüb. Qələbə ilə, qayıdışla bağlı son vaxtlar yazdığım şeirlər də çoxdur. 

-“Bu yol nə uzun yoldur”... İlk kitabınızın adı çox düşündürücüdür.  Bu yolun uzunluğu sizi yordumu?

-Çox yordu. Şükrlər olsun ki, bu yorğunluğun, əzab-əziyyətlərin sonunda üzümüzə gün doğdu. O işıq uzun yolun yorğunluğunu bizə yavaş-yavaş unutdurur.    

-Şuşaya çox bağlısınız. Yəqin ki, azad Şuşamıza getmiş olarsınız. 

-Göz yaşları içində getdim. Gördüm ki, mən gördüyüm Şuşadan əsər-əlamət qalmayıb. Çox dəyişib. Rəng-ruhu solub. Dedim, ay Şuşam, gözəl Şuşam, nə yaman sınıxmısan? Ona da, özümə də təsəlli, ümid verməyə çalışdım. Qəm eləmə- dedim,- sən yenə əzəli gözəlliyinə qovuşacaqsan. Sevinc göz yaşlarımı silib,- "Çox şükür, qayıtdıq" dedim. Cıdır düzünün genişliyində xəyalən Şuşamı var gücümlə köksümə sıxdım. Xoşbəxt idim- vüsalıma çatmışdım.   

 Nazim Əlifov