Birdəfəlik plastik qablardan uzaq durun

Hər il mikroplastiklərin heyvanlara və insanlara necə təsir etdiyi haqqında daha çox məlumat əldə edirik. Lakin son vaxtlara qədər onların birbaşa qan damarlarına zərər verib-vermədiyi, yoxsa ümumi iltihab və dolayı təsirlərin yeganə səbəbkar olub-olmadığı məlum deyildi.

News365.az xəbər verir ki, Kaliforniya Universitetinin alimləri bu sualı aydınlaşdırmaq üçün yola çıxdılar.

Onlar laboratoriya siçanları üzərində aparılan təcrübələrdə mikroplastiklərə gündəlik məruz qalmanın aterosklerozun inkişafını sürətləndirə biləcəyini nümayiş etdirdilər. Təcrübədə lövhə əmələ gəlməsinə genetik meylli heyvanlar iştirak edirdi. Doqquz həftə ərzində siçanlara insanların ətraf mühitdən qəbul edə biləcəyi həcmə görə müqayisə edilə bilən kiçik dozalarda mikroplastiklər verildi. Nəticədə, erkək siçanların aorta dəliyində lövhə çökməsi 63%, braxiosefalik arteriyada isə altı dəfədən çox artdı. Dişi siçanlarda belə bir təsir müşahidə edilmədi. Bu arada, bədən çəkisi və qan lipid səviyyələri demək olar ki, dəyişməz qaldı. Bu, vacib bir detaldır: zərər piylənmə və ya yüksək xolesteroldan deyil, fərqli bir mexanizmdən qaynaqlanırdı.

Əlavə təhlillər göstərdi ki, mikroplastik hissəciklər həqiqətən də lövhələrə nüfuz edir və endotelin — qan damarlarının içini örtən hüceyrə təbəqəsinin — funksiyasını pozur. Endotel zədələnməsi aterosklerozun başlanğıcında əsas addım hesab olunur. Nəticə olaraq, müəlliflər mikroplastiklərə məruz qalmanı azaltmağı tövsiyə etdilər. Yəni birdəfəlik istifadə üçün daha az qablaşdırma istifadə edin və yüksək dərəcədə emal olunmuş qidalardan çəkinin.

News365.az