Belə şəraitdə kompüterdən istifadə etməyin! - ZƏRƏRLİDİR
Qaranlıq otaqda kompüter və telefon ekranına uzun müddət baxmaq müasir dövrdə xüsusilə gənclər və ofis işçiləri arasında geniş yayılıb. Mütəxəssislərin apardığı araşdırmalar göstərir ki, bu vərdiş göz sağlamlığı üçün ciddi risklər yaradır və uzunmüddətli fəsadlara səbəb ola bilər.
Qaranlıq mühitdə parlaq ekrana baxarkən göz bəbəyi həddindən artıq genişlənir. Bu zaman ekrandan gələn intensiv işıq birbaşa torlu qişaya düşür və göz toxumaları normadan artıq yüklənir. Nəticədə gözlər daha tez yorulur, yanma, quruluq, qaşınma və bulanıq görmə kimi əlamətlər meydana çıxır. Xüsusilə yatmazdan əvvəl telefona baxmaq bu simptomları daha da gücləndirir.
Elmi tədqiqatlara əsasən, ekranlardan yayılan mavi işıq melatonin hormonunun ifrazını azaldır. Melatonin yuxu rejimini tənzimləyən əsas hormondur və onun azalması yuxusuzluq, gecə tez-tez oyanma və səhər yorğunluğu ilə nəticələnir. Qaranlıq otaqda ekran işığı ilə ətraf mühit arasındakı kəskin kontrast beyinə “gündüz rejimi” siqnalı göndərir ki, bu da bioloji saatın pozulmasına səbəb olur.
Rusiyalı tanınmış oftalmoloq, tibb elmləri namizədi Aleksandr Kuznetsov bu mövzu ilə bağlı açıqlamasında qeyd edir ki, qaranlıqda ekrana baxmaq gözlər üçün ən əlverişsiz şəraitlərdən biridir. Onun sözlərinə görə, “tam qaranlıq mühitdə parlaq ekrana baxmaq göz əzələlərinin daim gərgin vəziyyətdə qalmasına gətirib çıxarır. Bu isə yaxın məsafədən görmənin zəifləməsi, baş ağrıları və hətta erkən miopiya riskini artırır”. Kuznetsov bildirir ki, bu vərdiş xüsusilə uşaqlar və yeniyetmələr üçün daha təhlükəlidir, çünki onların görmə sistemi hələ tam formalaşmayıb.
Araşdırmalar göstərir ki, qaranlıq otaqda ekran istifadəsi kompüter görmə sindromu adlanan vəziyyətin yaranmasına da zəmin yaradır. Bu sindrom göz yorğunluğu ilə yanaşı boyun, çiyin və bel ağrıları, diqqət dağınıqlığı və iş qabiliyyətinin azalması ilə müşayiət olunur. Uzun müddət fasiləsiz ekran qarşısında qalmaq göz qırpma tezliyini azaldır ki, bu da göz səthinin qurumasına və infeksiyalara meyilli olmasına səbəb olur.
Mütəxəssislər tövsiyə edirlər ki, kompüter və telefonlardan istifadə zamanı otaqda zəif də olsa işıq mənbəyi olsun və ekran parlaqlığı ətraf işıqlandırmaya uyğunlaşdırılsın. Hər 20 dəqiqədən bir gözləri ekrandan ayıraraq uzaq məsafəyə baxmaq, eləcə də yatmazdan ən azı bir saat əvvəl telefon və kompüterdən istifadəni dayandırmaq göz sağlamlığının qorunmasında mühüm rol oynayır. Oftalmoloqlar vurğulayırlar ki, sadə görünən bu qaydalara əməl etməklə gələcəkdə ciddi görmə problemlərinin qarşısını almaq mümkündür.
