İstanbul görüşü nəticəsiz qalacaq? - TƏHLİL

İstanbul görüşü başa çatmamış Avropa diplomatları Vladimir Putini danışıqlara xələl gətirməkdə ittiham edir. Və Rusiyaya qarşı sanksiyalar tətbiq etməyə hazır olduqlarını bəyan edirlər.

Məsələ ilə bağlı “Bloomberg” geniş məqalə dərc edib.

Məqalədə deyilir ki, Vladimir Putinin Türkiyəyə danışıqlara aşağı səviyyəli nümayəndə heyəti göndərməsindən sonra Ukraynada atəşkəsə ümidlər söndü və diqqət Kapitoli təpəsində diktatoru danışıqlar masasına oturtmaq üçün yeni sanksiyalar tətbiq etmək səylərinə yönəldi.

Bundan əlavə, məqalə müəllifləri yazır ki, ABŞ dövlət katibi Marko Rubio Rusiya və Ukrayna arasında İstanbulda keçirilməsi planlaşdırılan danışıqlara dair gözləntiləri aşağı salaraq, Putinlə ABŞ prezidenti Donald Tramp arasında görüş olmadan irəliləyiş ehtimalının aşağı olduğunu deyib.

Qeyd edək ki, Rubionun özü bu danışıqlarda iştirak etməyəcək. ABŞ komandasının başqa bir üzvü “lazımi səviyyədə” iştirak edir. Bu, Rusiya yalnız aşağı səviyyəli köməkçilər göndərəcəyini bildirdikdən sonra qərara alınıb. Rubio Ukraynanın yüksək səviyyəli nümayəndələri və Türkiyənin xarici işlər naziri Hakan Fidanla ayrıca görüşəcək.

NATO xarici işlər nazirlərinin görüşündən sonra Antalyada jurnalistlərə Rubio deyib:

“Düzünü desəm, prezident Tramp prezident Putinlə üz-üzə görüşməyənə və öz niyyətlərini təyin etməyənə qədər burada irəliləyişə nail olacağımıza inanmıram”.

Mayın 15-də Şimali Atlantika Müqaviləsi Təşkilatının iclasında iştirak edən yüksək səviyyəli avropalı diplomatlar Putini danışıqlara xələl gətirməkdə ittiham ediblər. Onlar ilk növbədə Rusiya diktatorunun danışıqlara aşağı səviyyəli nümayəndə heyəti göndərmək qərarına işarə edirlər.

Öz növbəsində Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenski müdafiə naziri Rustem Umerovun başçılıq etdiyi danışıqlar qrupunun İstanbula səfərini təsdiqlədiyini bildirib. O, Rusiya nümayəndə heyətini “fantastika” adlandırıb.

Sanksiya təhlükəsi

Avropa liderlərinin həftə sonu Rusiyaya Trampın açıq şəkildə öhdəlik götürmədiyi atəşkəs ultimatumu verməsindən sonra NATO görüşləri ABŞ və Avropaya Ukrayna ilə bağlı öz münasibətini öyrənmək şansı verdi.

Rubionun rəhbərlik etdiyi avropalı nazirlər qrupunun NATO sammiti çərçivəsində görüşündən sonra İtaliyanın xarici işlər naziri Antonio Tajani ABŞ və Avropanın ortaq mövqeyə malik olduğunu deyib və əlavə edib:

“Biz hamımız Putini iqtisadi məsələlərə diqqət yetirməyə məcbur etmək üçün sanksiyalar tətbiq etməyə cəmləşmişik”.

İndi diqqət Trampın Putinlə nə vaxt görüşə biləcəyi və ABŞ prezidentinin diktatoru işə başlamağa məcbur etmək üçün Rusiyaya qarşı sanksiyaların yeni mərhələsini tətbiq etmək qərarına gəlib-gəlməyəcəyidir. Rubio bildirib ki, onlar Ağ Ev rəhbərinin Yaxın Şərqə hazırkı səfərini başa çatdırana qədər növbəti addımlar barədə qərar vermək üçün gözləyə bilərlər. Əvvəlki təhdidlərə baxmayaraq, o, son günlər sanksiyalardan söz açmayıb və onun dövlət katibi də bu ehtimalı gündəmə gətirməyib.

Eyni zamanda, Cənubi Karolinadan olan respublikaçı senator Lindsey Graham, Putin müharibəni dayandırmaq üçün ciddi danışıqlara başlamazsa, Rusiyaya qarşı "dağıdıcı" adlandırdığı yeni sanksiyalar və onun neft, qaz və digər əsas mallarını alan ölkələrə tariflər tətbiq edəcək qanun layihəsi təqdim edib.

Senatorlar qanun layihəsinin Respublikaçılar və Demokratlar da daxil olmaqla 80-ə yaxın həmtəsisçinin olduğunu bildiriblər. Bu, onun Senatdan keçməsini təmin etmək üçün kifayətdir. Senatın Silahlı Qüvvələr Komitəsinin sədri,  Roger Vicker, senatorların Tramp administrasiyasından prezidentin Qramm qanun layihəsini imzalamağa hazır olduğuna dair siqnal gözlədiklərini söylədi.

"Prezident Putinin sülhsevər olmaq niyyəti yoxdur. Onun həqiqəti söyləmək niyyəti yoxdur. Onun razılaşdığı hər şey yalan olacaq və ona qarşı güclü hərbi güc və güclü iqtisadi reallıq dozası lazımdır", - Uiker deyib.

Rusiya Federasiyasının mövqeyi

Moskva hələ də ABŞ-ın münaqişənin hazırkı səviyyədə dondurulmasını, ABŞ-ın Qara dənizdəki Krım yarımadasının Rusiya kimi tanınmasını və sanksiyaların ləğvini nəzərdə tutan atəşkəs təklifinə əməl etməkdən imtina edir. “Bloomberg” xəbər verir ki, Ukrayna etibarlı təhlükəsizlik zəmanəti və öz ordusunu inkişaf etdirmək hüququ alacaq.

 Məsələ ilə tanış olan və adının açıqlanmasını istəməyən şəxsin sözlərinə görə, ABŞ Rusiya ilə bağlı təklifinə yeni detallar, o cümlədən NATO-Rusiya Şurası çərçivəsində təhlükəsizlik danışıqlarının bərpası təklifi əlavə edib.

News365.az