Münaqişələrin xarakteri və qlobal təhlil: Ekspert Baxışı
Dünyada baş verən münaqişələr və müharibələr sadəcə silah gücü və ərazi ziddiyyətləri ilə ölçülmür. Hər bir münaqişənin özünəməxsus xarakteri, ideoloji, dini, siyasi və iqtisadi motivləri olur. Bu fərqlər nəzərə alınmadan aparılan danışıqlar və ya müdaxilələr çox vaxt problemi həll etməkdə uğursuzluğa düçar olur. Məsələn, Yaxın Şərqdə Həmas-İsrail müharibəsi ideoloji və dini mübarizə kimi xarakterizə olunur və bu, hər iki tərəfin mövqeyinə dərindən təsir edir. Eyni zamanda, Avropada baş verən Rusiya-Ukrayna müharibəsi isə qlobal təchizat zəncirlərinə, geosiyasi balanslara və yeni dünya düzəninin formalaşması prosesinə bağlıdır.
Politoloq Bakir Həsənbəyli News365.az-a verdiyi açıqlamada münaqişə və müharibələrin format və xarakterinin bir-birindən fərqləndiyini vurğulayıb.
Onun sözlərinə görə, bu fərqləri nəzərə alaraq danışıqlar və müzakirələr aparılmalıdır.
Həsənbəyli Həmas-İsrail və Rusiya-Ukrayna münaqişələrini nümunə gətirərək bildirib ki, Həmas-İsrail müharibəsi ideoloji və dini mübarizə xarakteri daşıyır, Rusiya-Ukrayna müharibəsinin isə daha çox qlobal təchizat zəncirlərinə və dünya düzənindəki siyasi dəyişikliklərə bağlı olduğunu göstərir.
Politoloq qeyd edib ki, müharibənin başlanmasının əsas səbəblərindən biri İkinci Dünya Müharibəsindən sonra formalaşmış dünya düzəninin dağılması və yeni dünya düzəninin qurulmasıdır. “Bu prosesdə Rusiyanın rolu və Qərbin Rusiyadan gözləntiləri də müharibənin davam etməsində mühüm amildir,” – deyə Həsənbəyli əlavə edib.
O, həmçinin Ukraynanın bu münaqişədə “laboratoriya kolbası” kimi istifadə olunduğunu qeyd edib və bildirib ki, müxtəlif ssenarilər bu kontekstdə sınanır.
