İqlim dəyişikliyi qlobal ərzaq qiymətlərini artırır

İqlim dəyişikliyi nəticəsində yaranan ekstremal hava hadisələri dünyanın müxtəlif ölkələrində qəhvə, kakao, düyü və digər ərzaq məhsullarının qiymətlərinin artmasına səbəb olub. 

News365.az xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, bu hadisələr kənd təsərrüfatı fəaliyyətlərinə təsir edərək ərzaq təhlükəsizliyini təhdid edir.

Avropanın bir neçə tədqiqat institutunun alimləri tərəfindən iyul ayında dərc edilən araşdırmada “İqlim ekstremalları, ərzaq qiymətlərinin artımı və onların daha geniş ictimai riskləri” mövzusunda məlumatlar paylaşılıb. Araşdırma, iqlim dəyişikliyinin müxtəlif ölkələrdə ərzaq qiymətlərinin artımına səbəb olduğunu ortaya qoyan hesabatları bir araya gətirib.

Tədqiqatın nəticələrinə görə, iqlim dəyişikliyinin kənd təsərrüfatı məhsullarına təsiri coğrafiyaya görə dəyişir. 2022-2023-cü illərdə Cənubi Avropada baş verən şiddətli quraqlıq nəticəsində 2024-cü ilin yanvarında Avropa İttifaqı daxilində zeytun yağı qiymətləri 50 faiz artıb. Böyük Britaniyada isə yağışlı hava kartofun qiymətini 22 faiz artırıb. Eyni zamanda, Şərqi Asiyada 2024-cü ilin əvvəlində baş verən istilik dalğaları Koreya kələminin qiymətini 70 faiz, Yapon düyüsünü isə 48 faiz artırıb.

İqlim dəyişikliyi yalnız regional deyil, qlobal ərzaq qiymətlərinə də təsir göstərib. Məsələn, 2023-cü ildə Braziliyada baş verən quraqlıq qlobal qəhvə qiymətlərinin 2024-cü ilin avqustunda 55 faiz artmasına səbəb olub. Qlobal kakao istehsalının təxminən 60 faizini təşkil edən Qana və Kot-d'İvuarda da 2024-cü ilin fevralında həddindən artıq istilər və uzun sürən quraqlıq kakao qiymətlərinin 300 faiz artmasına səbəb olub.

İqlim ekstremallarının təsirləri cəmiyyətin müxtəlif təbəqələrinə də mənfi təsir göstərir. Ərzaq qiymətlərindəki artım, xüsusilə aztəminatlı ailələrin qida təhlükəsizliyinə ciddi təsir göstərir. Bununla yanaşı, bu artım ümumi inflyasiyanın yüksəlməsinə və inkişaf etməkdə olan ölkələrdə böyük risklərin yaranmasına səbəb olur.

Bu nəticələr, iqlim dəyişikliyinin yalnız ekoloji deyil, həm də iqtisadi və sosial sahələrə geniş təsir göstərdiyini bir daha ortaya qoyur.